Cultuurverandering bij een paarse, rode of blauwe organisatie

Paarse, rode en blauwe organisatie hebben een duidelijk herkenbare leider die als autoriteit in de organisatie geldt. De medewerkers zijn gewend hun gedrag naar de autoriteit te richten en te volgen wat er bovenin de organisatie gebeurt. In vaktermen heet dit een ‘top-down’ benadering. Een organisatie en cultuurverandering kan het beste ‘top-down’ plaatsvinden. Een veel aangehaalde aanpak bij dit type organisatieveranderingen is die van Kotter. Kotter heeft onderzoek uitgevoerd onder 400 mensen in 130 organisaties om te bepalen wat de belangrijkste stappen zijn voor een succesvolle organisatieverandering. De acht stappen of fasen van het veranderingsproces worden door Kotter zelf als volgt omschreven:

  1. Urgentiebesef vestigen
    • Onderzoek de markt
    • Analyseer de concurrentie
    • Identificeer en bespreek (potentiele) kansen en bedreigingen
  2. Een leidende coalitie vormen
    • Vorm een machtige en invloedrijke groep om de verandering te leiden
    • Organiseer deze sturende coalitie om als een team te werken
  3. Een visie en strategie ontwikkelen
    • Creëer een visie om de veranderingsinspanningen richting te geven
    • Ontwikkel strategieën om de visie te realiseren
  4. De veranderingsvisie communiceren
    • Gebruik elke mogelijke manier om de nieuwe visie en strategieën te communiceren
    • De leden van de sturende coalitie moeten het goede voorbeeld geven aan de rest van de organisatie
  5. Een breed draagvlak creëren (’empowerment’)
    • Ruim obstakels op
    • Verander de structuren en systemen die de verandering verhinderen
    • Moedig het nemen van risico aan alsmede het genereren van onconventionele ideeën en activiteiten
  6. Korte termijn resultaten (‘Quick wins’) realiseren
    • Maak plannen voor zichtbare verbetering in prestatie
    • Creëer resultaten en eis deze op
    • Erken op zichtbare wijze de mensen de mensen die de korte termijn resultaten mogelijk hebben gemaakt
  7. Consolideren en in beweging blijven
    • Bouw verder op de geloofwaardigheid en verander langzaam alle systemen, structuren en beleidsplannen die niet passen in de visie
    • Gebruik, promoot en ontwikkel succesvolle veranderaars
    • Versterk het veranderingsproces met nieuwe projecten, thema’s en aanjagers
  8. Nieuwe benaderingen verankeren in de cultuur
    • Verbeter prestaties door klantgerichtheid en productiviteits-bewustzijn, alsmede door effectiever leiderschap en management

De aanpak van Kotter gaat uit van een leidende coalitie die macht en invloed heeft. Deze aanpak zal goed werken bij organisatie met een paarse, rode of blauwe organisatiecultuur omdat deze leidende coalitie als het ware een nieuwe autoriteit wordt en daar voorbeeldgedrag kan geven. De veranderaanpak is verder vrij functioneel ingericht, er wordt weinig initiatief bij de medewerkers gelegd voor veranderingen. Draagvlak creëren is bijvoorbeeld een verantwoordelijkheid van de leidende coalitie en wordt voornamelijk op systeem en structuurniveau ingevuld.